Pracownik i pracodawca to strony stosunku pracy. Na mocy podpisanej umowy o pracę zobowiązują się do: podwładny - wykonywania powierzonych zadań w określonym czasie i miejscu, szef – do płacenia ustalonego wynagrodzenia. Relacja regulowana jest przez poszczególne przepisy różnych aktów w tym również Kodeksu pracy. Najpopularniejszą formą zatrudnienia jest etat. Wtedy pracownik poświęca zawodowym obowiązkom 40 godzin tygodniowo, co rozkłada się równomiernie na 8 godzin dziennie. Jeśli pracy będzie więcej, można wykonać ją w ramach dodatkowo płatnych nadgodzin. Nie każdy rodzaj obowiązków sprawdza się w takim układzie. Na przykład osoby pracujące kreatywnie wykonują swoje zadania zrywami, w zależności od weny. Obowiązkowe siedzenie przy biurku jest dla nich męczarnią i nie przynosi oczekiwanych efektów. Całkiem inaczej za to funkcjonują, gdy mogą dowolnie sterować czasem oraz miejscem, w którym pracują. To właśnie dla nich system zadaniowy będzie idealny.
CZYTAJ TAKŻE: Jakie są dodatkowe obowiązki pracodawcy zimą
Z myślą o różnorodnych potrzebach i specyfikacji poszczególnych zawodów, ustawodawca stworzył kilka systemów czasu pracy, z których zainteresowani mogą wybrać ten najbardziej im odpowiadający.
Wyróżniamy następujące systemy czasu pracy:
Każdy posiada wady i zalety. Ale dzięki różnorodności istnieje szansa na znalezienie układu satysfakcjonującego dla każdej ze stron stosunku pracy.
CZYTAJ TAKŻE: Koszt całkowity zatrudnienia pracownika w 2021 roku
O systemie podstawowym wspominaliśmy już wyżej, charakteryzuje go równomierne rozłożenie dziennego czasu pracy na 8 godzin przez 5 dni w tygodniu. W układzie równoważonym, zatrudniony pracuje do 12 godzin, ale w kolejnym dniu jego czas pracy zostaje odpowiednio skrócony. Przy korzystaniu z systemu przerywanego, możliwa jest w ciągu doby jedna maksymalnie 5 godzinna przerwa. Za czas jej trwania pracownik otrzymuje 50% wynagrodzenia. Opcja skrócona skierowana jest dla osób zatrudnionych w szczególnie uciążliwych warunkach. System weekendowy jak sama nazwa wskazuje polega na tym, że pracownik pozostaje do dyspozycji przełożonego jedynie w: piątki, soboty, niedziele i święta. System zadaniowy to nic innego jak praca polegająca na wykonaniu konkretnego zadania. Oczywiście osoba zatrudniona w oparciu o tryb w pełnym wymiarze czasu pracy powinna poświęcić obowiązkom ok. 8 godzin dziennie, ale to od niej zależy w jakich godzinach. Opisywane rozwiązanie cechuje elastyczność.
CZYTAJ TAKŻE: Demografia a rynek pracy. Nadchodzi epoka pracownika
Skoro pracownik nie jest zobowiązany do przebywania w określonym miejscu przez określony czas, niejasne stają się zagadnienia związane z nieobecnością w pracy, urlopami, zwolnieniami czy chociażby ewidencjonowaniem obecności. Wielu pracodawców rezygnuje z tego systemu pracy w obawie przed komplikacjami.
Prawdą jest, że w przypadku zadaniowego czasu pracy wiele spraw szef i pracownik muszą wyjaśnić między sobą. Ale co najważniejsze, ewidencjonowanie godzin nie jest konieczne. Pracodawcę interesuje jedynie, by powierzone zadania były wykonane. Oczywiście wszelkie momenty, gdy podwładny jest niezdolny do pracy lub jego nieobecność jest usprawiedliwiona muszą być odnotowywane w dokumentach kadrowych. Strony stosunku pracy powinny razem określić ile pracownikowi zajmie wykonanie danego zadania. Gdyby okazało się, że czas był niewystarczający można nadmiar poświęconych godzin oddać w postaci czasu wolnego. Ewentualnie rozliczyć go, ale wtedy trzeba pamiętać o dodatku za przekroczenia normy dobowej oraz przekroczenia normy średniotygodniowej.
CZYTAJ TAKŻE: Jaka kara za niewystawienie świadectwa pracy
