W obszernym opracowaniu, jakie przygotował ZUS dla przedsiębiorców, możemy zapoznać się z szeregiem zmian, jakie dotyczą składki zdrowotnej w 2022 roku. To dobra lektura. Lepiej ją przerobić wcześniej, bo zmian jest bardzo dużo.
Obecnie ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej, opieramy się na jednolitych zasadach. Są one właściwie takie same dla wszystkich, którzy prowadzą pozarolniczą działalność lub korzystają z ulgi na start.
Składka zdrowotna 2022 będzie jednak znacznie różniła się pod tym względem. Jak wyjaśnia ZUS „Od nowego roku zasady te będą różne. Będą zależały od formy opodatkowania osoby prowadzącej pozarolniczą działalność”.
CZYTAJ TAKŻE: SKŁADKI ZUS 2022r. Tabela składek ZUS 2022. Będzie drożej niż zakładano
Dokładnie zasady te zostały opisane w dość rozbudowanej tabeli „Zmiany od 1 stycznia 2022 r. w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych” . Można ją pobrać ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (i właśnie do niej odnosi się wskazany przez nas link). Tabelka może rzeczywiście jest nieco zawiła. Nie można jej jednak odmówić "kompletności" informacji. Jeśli znajdziemy interesujący nas punkt, łatwo się zorientujemy, co konkretnie zmienia się w zapisach w tym obszarze.
Najpierw spójrzmy na sytuację przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych (skala i podatek liniowy), a także tych płacących ryczałt. W tych przypadkach, sprawa nie będzie kończyła się tylko na miesięcznej podstawie wymiaru składki zdrowotnej. Ustawodawca wprowadził bowiem coś, co nazywa się roczną podstawą wymiaru. Chodzi o umożliwienie rozliczenia składki po zakończeniu danego roku.
Prosto nie będzie. Przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych będą ustalali roczną podstawę wymiaru za okres roku składkowego. Ten, zgodnie z przepisami, rozpocznie się 1 lutego, a zakończy 31 stycznia.
Od początku 2022 roku dla przedsiębiorców, którzy są opodatkowani wyłącznie podatkiem liniowym, składka zdrowotna będzie wynosiła 4,9%. Brzmi nieźle? Do momentu, aż nie przeczytamy kolejnego zastrzeżenia. Miesięczna wysokość składki nie może być bowiem niższa niż kwota ustalona jako 9% minimalnego wynagrodzenia. Składka ustalana od podstawy rocznej „nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9% iloczynu liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu i minimalnego wynagrodzenia”.
Najpierw zobaczmy jak jest obecnie. Do końca 2021 roku, jeżeli składka zdrowotna obliczana przez płatnika np. za pracownika, który jest zleceniobiorcą, emerytem lub rencistą jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy, składkę za poszczególne miesiące można obniżyć do wysokości wspomnianej zaliczki. Koniec z tym.
Od początku 2022 roku składka ta nie będzie mogła być pomniejszana do kwoty faktycznej zaliczki za miesiąc, tylko do kwoty, jaka odpowiada kwocie zaliczki na podatek dochodowy obliczanej zgodnie ze starymi przepisami.
Nie będzie także możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od zaliczki na podatek dochodowy PIT. W tej sytuacji kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne w żaden sposób nie będzie wpływała na wysokość zaliczki i podatku PIT. „Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9% podstawy wymiaru), będzie pomniejszała świadczenie wypłacane przez ZUS” – czytamy w artykule przygotowanym przez specjalistów z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Musimy być gotowi, że od Nowego Roku zajdą zmiany w dokumentach rozliczeniowych. Od 1 stycznia 2022 roku zmienią się m.in. wzory formularzy ZUS DRA oraz ZUS RCA. Będzie trzeba w nich podawać kilka dodatkowych informacji. M.in na temat formy opodatkowania, przychodu lub dochodu.
Nowe prawo likwiduje także raport ZUS RZA. „Od dokumentów składanych za styczeń 2022 r. rozliczenie składki zdrowotnej osób, które podlegają wyłącznie temu ubezpieczeniu nastąpi w raporcie ZUS RCA. Dotyczy to także korekty raportów ZUS RZA za okres 1999-2021 r.” - czytamy na stronie ZUS.
